Şevket Keskin: 'Çözerse Öznur Hanım çözer'
24 Ocak akşamı yaşanan deprem ve şimdi de tüm dünyayı kasıp kavuran koronavirüs olayından sonra Malatya esnafının durumunu, yapılan yardımları, yapılacakları, Malatya siyasetini, milletvekillerini, Büyükşehir, Yeşilyurt ve Battalgazi belediyelerini Malatya Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Şevket Keskin ile konuştuk.
24 Ocak akşamı yaşanan deprem ve şimdi de tüm dünyayı kasıp kavuran koronavirüs olayından sonra Malatya esnafının durumunu, yapılan yardımları, yapılacakları, Malatya siyasetini, milletvekillerini, Büyükşehir, Yeşilyurt ve Battalgazi belediyelerini Malatya Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Şevket Keskin ile konuştuk.
Başlayalım...
MAHİR TEMUR: Ülkemiz zor dönemlerden geçiyor. Önce deprem sonra koronavirüs belası çıktı. İki ay önce Sivrice merkezli bir deprem yaşadık. Öncelikle depremi sorayım. Bu son depremden dolayı Esnaf Sanatkarlar Odaları Birliği olarak depremden dolayı yapılan yardımlar yeterli miydi?
ŞEVKET KESKİN: Öncelikle röportaj için çok teşekkür ederim. Tabii bu deprem bir afetti. Elazığ, Malatya ve Adıyaman'da da üç ilçeyi kapsayan bir afet yaşadık. Esnaf ve Sanatkar camiası çok zarar gördü desek abartılı olur. Merkezde esnafımızın iş yerleri fazla zarar görmedi. Ama burada devletimizden depremden dolayı iş yapamaz duruma gelen esnafımıza yardım istedik. Faizsiz kredi destek istedik. 50 bin lira faizsiz ve 5 yıl ödemeli bir kredimiz çıktı. Cumhurbaşkanımıza çok teşekkür ederiz. Ama burada yaşanan sıkıntılar oldu tabii. Herhangi bir esnaf edasına kaydı olmamış, sicil kaydı olmamış ama kredi çekmek istiyor. Bu tür korsan esnafa tabii ki kredi verilmedi.
MAHİR TEMUR: Malatya'da kaç bin esnaf bu krediden yararlandı?
ŞEVKET KESKİN: Devletimiz pek rakam vermiyor ama Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifi'nin 10 bine yakın esnafımızın bu krediden yararlandığını tahmin ediyorum. Bu faizsiz kredi esnafımıza ilaç gibi yaradı. Başta Cumhurbaşkanımıza, bakanlarımıza, milletvekillerimize teşekkür ederim. Tabii her milletvekilini katmıyorum ama burada Öznur Hanıma çok teşekkür ederim. Ayrıca MHP milletvekili Mehmet Fendoğlu'na da teşekkür ederim. İcraat makamında değil ama sıkıntılarımızı Meclis'te gündeme getirdi her seferinde. Diğer milletvekilleri sormadı bile. Malatya'da ne var ne yok, sormadılar.
MAHİR TEMUR: Aslında depremden sonra Malatya'da iki milletvekili vardı. Fendoğlu ile Çalık. Sanki diğer milletvekillerimiz yoktu.
ŞEVKET KESKİN: Aynen dediğiniz gibi. Vurdumduymazlık var. Cumhurbaşkanı bizi listeye koyarsa seçiliriz mantığı var. Vatandaştan kopuk bir siyaset… Vatandaşın içinde değiller. Ama bakanlar veya Cumhurbaşkanı geldiği zaman herkes sokakta. Herkes görüntü veriyor ama. Bakan yarın Malatya'ya gelsin bak gör. Hepsi buraya gelir. Bizi dahi yanlarına koymazlar. Kendi aralarında ölçerler, biçerler. Babasının malı gibi yapar, eder giderler. Kim hizmet ederse, kim bir kuruş getirirse kim Esnaf ve Sanatkar camiasına bir katkıda bulunursa biz teşekkür ederiz. Ama iki milletvekilimize teşekkür ediyorum. Peki diğerleri niye sormuyor? Onların benden sorması lazım. Arkadaş ne yapmamız lazım, diye sormaları lazım.
MAHİR TEMUR: Depremden dolayı sizi arayan milletvekili olmadı mı?
ŞEVKET KESKİN: Sadece Öznur Hanım ile Mehmet Fendoğlu ile görüştüm. Diğerleri ile hiç görüşmedim. Ne kendileri aradı ne de ben aradım. Esnaf ile ilgileri yok ki arasınlar.
MAHİR TEMUR: Deprem esnafa direkt bir fiziki hasar vermese de ticaret hacmi düşmüştü. Koronavirüs ile beraber bırakın ticareti kepenkler kapandı. Çay ocakları, kahvehaneler, eczaneler, lokantalar, farklı sektörlerde hizmet veren esnafımız önlemlerden dolayı kepenklerini kapattı. Devletimizden beklentiniz nedir? Son açıklanan paketler yeterli mi? Siz tam olarak ne istiyorsunuz?
ŞEVKET KESKİN: Biz 13 maddede isteklerimizi açık yazdık. Bugün basına yazılı olarak da gönderdik. Esnafımızın çoğu kiracı. Bu zor günlerimizde 6 ay bize kira desteği verseler, ne olur? Belediye su parası almazsa ne olur? Elektrik ve doğalgaz faturaları devlet karşılarsa ne olur? Bu esnafımıza büyük bir katkı olur. Ekonomi canlanır. İnsanlarımıza güven gelir. Buradaki sıkıntı bu. Bütün esnafımız bu virüsten dolayı çok zorlanmış. Dünyadaki bu kaosu iyi değerlendirmemiz lazım. Bu iş çok ciddi ve bu işi ciddiye almak lazım. Karamsarlığa kapılmadan tedbirimizi de almamız lazım. Bugün taziye yok. Cenaze yok. Camiler kapalı. Cuma namazları kılınmıyor. Ama inşallah bu bir örnek olur. İnsanlar taziye evinde verilen yemekleri kaldırır. Mahalle baskısı, komşu baskısı diye faizle para alıp mevlit okutanlar var. Dinimizde yok, imanımızda yok, görgümüzde yok. İnşallah bu bir ders olur.
(Malatya Esnaf Ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Şevket Keskin'in 13 maddelik önerisini röportajın sonunda paylaşacağım.)
MAHİR TEMUR: Bu kaosta Hükümet'in açıkladığı ekonomik paketi nasıl buldunuz?
ŞEVKET KESKİN: Dünya ülkeleri nasıl yapmışsa devletimizin de aynısını yapması lazım. Bu açılan 100 bin liralık paket olmadı. 25 bin liralık verilen kredi de olmadı. Esnaf ve Kefalet zaten yıllardır bu parayı veriyordu. En azından 50 bin liralık faizsiz kredinin verilmesi ve bu krediyi almanın daha kolay bir yöntemle verilme imkânı olmalı. Yok BAĞ-KUR borcuymuş yok SSK borcuymuş. Zaten borçlu olduğu için bu destekten faydalanmak istiyor. Oda kayıtları olan esnafımıza ve depremden dolayı kredi alamayan esnafımıza bu destek verilmeli.
MAHİR TEMUR: Yerel siyasete dönmek istiyorum. Daha önce Malatya'yı yönetenleri rahatlıkla eleştirebiliyordunuz. Daha önce Ahmet Çakır dönemindeki belediyeyi rahat eleştirirken Selahattin Gürkan dönemini eleştirmiyorsunuz. Sanki Selahattin Gürkan'ın Büyükşehir döneminde sessiz kaldınız görüntüsü oluştu. Bu doğru mu sizce?
ŞEVKET KESKİN: Ben Selahattin Başkana 1 yıl müddet vermişim. Ben kendisine de söyledim. Yeni geldi. Ekibi tanıyacak, insanları tanıyacak.
MAHİR TEMUR: Başkan Gürkan'ın Meşale'ye karşı bir tavrı gözüküyordu. Sizin de tavrınız ortadaydı. Acaba bu yüzden mi eleştirmiyorsunuz, diye düşündüm.
ŞEVKET KESKİN: Hayır öyle bir şey yok. Başkan her zaman ziyaret ediyordu. Benim “Şelale” ile bireysel olarak bir problemim yok. Çoğunu tanımam. Ama yanlış yaptıkları için topluma bir zarar verdiklerini düşündüğüm için ya da toplumun bunları yanlış anladığını düşündüğüm için çıkın bir açıklama yapın dedim.
MAHİR TEMUR: Peki Selahattin Gürkan'ın 11 aylık performansını nasıl buldunuz?
ŞEVKET KESKİN: Bence yetersiz. Açık söyleyeyim; çok yetersiz. Azda değil. Bunu reklamla halledemezsin. Hizmet, hizmet, hizmet. Ahmet Çakır'ın son dönemi kadar çalışan bir belediye başkanı yok şimdi. Son üç-dört yılı çok başarılıydı. Bunu inkar edemeyiz.
MAHİR TEMUR: Başkan Gürkan'ın sanki bir ekip sıkıntısı baştan beri var. Bu da etkili olabilir mi?
ŞEVKET KESKİN: 15-20 senedir bu belediyenin kadroları var. Belli bir kesimin elindeydi. Selahattin Başkan da belli bir kesimden geliyor. Aslında bir yıl süre tanımam, bundan.
MAHİR TEMUR: Eski kesim halen var mı?
ŞEVKET KESKİN: Halen daha söz sahibi.
MAHİR TEMUR: Söz sahibi derken tam olarak neyi kast ediyorsunuz?
,
ŞEVKET KESKİN: İş yaptıramaz. Birimlerin başında onlardan var. Belediye bir ekip işidir. Bir birine güvenen bir ekip olması lazım. Siz ekiple başarılı olursunuz. Başkan Gürkan gelir gelmez çalışanların mesaisini kesti ortada kaldı. Çok büyük bir hataydı. Hak edilmiş bir parayı keserseniz kimseye iş yaptıramazsınız. Kendi ekibini sevindirmeden toplumu sevindiremezsin. Ama bazı şeyleri de görmek lazım. Önce deprem oldu. Sonra bu koronavirüs çıktı. Her şey durmuş durumda. Şu anda tek konuşacağımız şey sağlığımız. O yüzden Selahattin Gürkan'ı tabii ki eleştireceğiz ama bence halen kredisi var. Daha zamanı var. Tabii gelirken zirvede geldi ama bu zirve düşüşe geçti. Bu bir gerçek.
MAHİR TEMUR: Büyükşehir'den sonra merkezde iki belediyemiz var. Önce Yeşilyurt Belediyesi'ni sorayım. Mehmet Çınar'ın yönettiği Yeşilyurt Belediyesi'ni nasıl buluyorsunuz?
ŞEVKET KESKİN: Lokanta açmayla, yeşil alan açmayla hizmet olmaz. O hizmet esnafın hizmetidir. Esnafın işine el atarsan olmaz. Esnafın yapması gereken hizmeti Mehmet Çınar yapıyor. Ben bunu yüzüne karşı söyledim. Lokanta açmak, kahvehane açmak belediyenin işi değil. Belediyenin asli görevi, altyapıdır, üst yapıdır, hizmet sektörüdür. Eski Çırmıhtı'ya gidin bakın, bitmiş. Oradaki ne parklar kaldı ne işletmeler kaldı. Hepsini Yeşilyurt Belediyesi işletiyor. Oradaki esnaf ne yapacak?
MAHİR TEMUR: Peki Osman Güder'i nasıl buluyorsunuz?
ŞEVKET KESKİN: En azından Osman Güder esnafın işine el atmadı. Gördüğüm kadarıyla kendini altyapıya verdi. Yeterli midir yetersiz midir buna biraz süre vermek lazım. Ama Mehmet Çınar yeni değil. Mesela Mehmet Çınar'ın açtığı hayır çarşısı çok güzel bir yer. Ama Çırmıhtı'da ne işin var? Gündüzbey'de lokanta yapacağım dedi. Yaptı mı yapmadı mı bilmiyorum. İnşallah yapmaz.
MAHİR TEMUR: Milletvekillerini sorayım. Belki de Cumhurbaşkanı sisteminden kaynaklanan bir ara evredeyiz. Malatya'nın son bakanı milletvekili şu anda. Daha önce İl Başkanı olan Kahtalı milletvekili. İki dönem belediye başkanı yapmış Ahmet Çakır milletvekili şu anda…
ŞEVKET KESKİN: Zaten bir çember var. O çemberin dışına çıkılmıyor. Aile çemberi.
MAHİR TEMUR: Ben şunu merak ediyorum. Öznur Çalık'ın dominant bir tavrı var. Ama sanki Malatya milletvekillerinin sözcüsü Öznur Çalık'mış gibi diğer AK Partili vekiller çok sessiz. Sizin fikrinizi merak ediyorum. Doğru mu bu söylediklerim?
ŞEVKET KESKİN: Siyasette olsun, STK'larda olsun fark etmez. Yerini dolduramıyorsan yerini doldururlar. Öznur Hanım yerini doldurduğu için sesi çıkıyor. Diğerleri yapamadığı için Öznur Hanım en önde. Diğerleri de yapsa Öznur Hanım'ın bu kadar ismi olmazdı.
MAHİR TEMUR: Başkan Gürkan'dan sonra AK Parti içerisinde bir kutuplaşma da oldu.
ŞEVKET KESKİN: Evet daha fazla oldu. Ama milletvekillerinin biraz cesaretli olması lazım. Öznur Hanım'da cesaret var. Diğerlerinde yok. Bülent Bey bakanken ne yaptı Malatya'ya? Bakan olduktan 6 ay sonra kendisini eleştirdim. Yarın çok geç olabilir, dedim. Malatya'ya hizmet için en azından diğer bakanlar gibi hizmet etmek zorundasın, dedim. Var mı bir şey? Bakın sanayi sitelerimiz artık şehrin içinde kalmadı mı? Bugün Altay Kışlası 12 bin dönüm. Boş duruyor ortada. Tarıma elverişli değil. Altı kaya. Dedim ki 3-4 bin dönüm yer alalım ve küçük sanayi sitelerimizi buraya taşıyalım, dedim. Şehri açalım. Şehri açmak lazım kardeşim. Özsan Sanayi Sitesi, Küçük Sanayi Sitesi ve Bakırcılar Pazarı'nı buraya taşısak şehir açılmaz mı? Şimdi Şire Pazarı'nı dışarıya götürme planı var. Selahattin Başkana burada teşekkür ediyorum. Malatya'ya yakışır bir şire pazarı yapılması önemlidir. İki tane şire pazarımız var ama ikisi de ölü. Böyle hizmetlere kim yanlış bir şey diyebilir.
MAHİR TEMUR: Son sorum şu olsun Başkanım. Malatya'da maalesef STK'lar çok işlevsiz. Sizin gibi Malatya'yı dillendiren çok az STK başkanı var. İyi veya kötü ama konuşan çok çok az insan var. Çok STK'mız var. Size bağlı Oda'lar var. Niye kimse konuşamıyor?
ŞEVKET KESKİN: Şunu söyleyeyim. Her yiğidin bir yoğurt yiyişi var. Herkes beni severse bir sorun vardır. Birileri beni eleştirecektir. Yanlış yapıyor, diyecekler. Çok konuşuyor, diyecekler. Siyaset yapıyor diyecekler.
MAHİR TEMUR: Peki niye Oda Başkanları çıkıp konuşmuyor?
ŞEVKET KESKİN: Odaların yapacağı bir şey yok.
MAHİR TEMUR: Sanki İktidara ters düşmemek için konuşmuyorlar.
ŞEVKET KESKİN: Evet ama düşsen ne olur?
MAHİR TEMUR: Sizi hiçbir milletvekili arayıp “neden bu şekilde konuşuyorsun” diye arayan oldu mu?
ŞEVKET KESKİN: Yok bana diyemezler.
MAHİR TEMUR: En azından “şöyle değildi de bu şekildeydi” tarzında dahi olmadı mı bir arama?
ŞEVKET KESKİN: Bazen Öznur Hanım arar. Hatta bi ara Ankara'da bir toplantıda yüzüme karşı “Sen bizi çok eleştiriyorsun” dedi. Doğru dedim. Reis'i eleştirmiyorum ama sizi eleştiriyorum, dedim. Peki benim söylediklerimin bir yanlışı var mı, diye sorduğumda “hayır yok” dedi. Ama sen çalışıyorsun, dedim. Esnafın çoğu sıkıntısını Öznur Hanım çözdü. Bu 50 bin liralık faizsiz kredide de Öznur Hanım'ın emeği vardır. Canı isterse Öznur Hanım istediğini yaptırır. Öznur Hanım'ın bu 10 maddelik önerimizi yapması lazım. Öznur Hanım isterse çözer.
MAHİR TEMUR: Çözerse Öznur Çalık mı çözer?
ŞEVKET KESKİN: Başka hiç kimse çözemez. Açık söyleyeyim. Çözerse Öznur Hanım çözer. Benim götürdüğüm bütün sorunları Öznur Hanım çözdü. Doğruya doğru, Öznur Hanım'ın Esnaf ve Sanatkar camiasına çok faydası dokundu.
SORU: Başkanım röportajımız bitti. Teşekkür ederim bizi kabul ettiğiniz için.
ŞEVKET KESKİN: Ben teşekkür ederim. Bizim her zaman kapımız açık. Bildiğimizi söyleriz, bilmediğimi söylemem.
MALATYA ESNAF VE SANATKARLAR ODALARI BİRLİĞİ'NİN 13 MADDELİK BEKLENTİSİ ŞU ŞEKİLDE:
1-Büyükşehir Belediyesi tarafından yolcu kapasitesinin düşmesi nedeniyle Özel Halk Otobüslerine yakıt ve şoför desteği verilmeli. Özel halk otobüsü ve minibüslerden, kırsal mahalle minibüslerinden, S plakalı servislerden Belediyelerce alınan ücretler 1 yıl süreyle alınmamalı.
2-Şehirlerarası yolcu kapasitesi yarı yarıya düştüğünden Büyükşehir Belediyemiz MAŞTİ'den giriş ve çıkış ücretleri ile diğer MAŞTİ işletme ücretleri mücadele süresi bitimine kadar almamalı.
3-Şoför, Berber, kuaför, kahvehane, çay ocakları, lokanta gibi koronavirüs ile mücadele kapsamında zorunlu olarak kapatılan esnaf ve sanatkarlarımızın kapalı kaldıkları süre içindeki kira bedellerinin alınmaması hukuksal zemine oturtulmalı. Yıllardır kira ödeyerek İşyeri sahiplerinin veli nimeti olan esnaflarımıza bu konuda işyeri sahipleri de en azından Mart 2020'den itibaren kira desteği sağlamalı.
4-Koronavirüs il mücadeleden dolayı olumsuz etkilenen ve işyeri kapanan esnaflarımızın bu süre içindeki SSK, Bağ-Kur primlerini devletimiz karşılamalı.
5-Büyükşehir belediyesi ve ilçe belediyeleri; koronavirüs nedeniyle kapalı kalan ve kapatılan işyerlerinden Emlak Vergisi, Reklam Vergisi ve diğer harçları almamalı.
6-Büyükşehir Belediyesi koronavirüs nedeniyle kapatılan kahvehane, çay ocakları, pastane, lokanta, berber, kuaför gibi işyerlerimizden ayrıca içme suyu ücretini 1 yıl süreyle almamalı.
7-Pazarcı esnafımızdan koronavirüs uygulamaları nedeniyle belediyelerimiz Pazar yeri harcını almamalı.
8-Okulların ve üniversitelerin uzaktan eğitim sistemine geçmesi nedeniyle büfe ve kantin kira bedelleri Mart 2020'den itibaren alınmamalı.
9-Okulların ve üniversitelerin uzaktan eğitim sistemine geçmesi nedeniyle boşta kalan S plakalı servisçi esnafımıza da maddi imkân sağlanmalı.
10-Koronavirüs ile mücadele kapsamında zorunlu olarak kapatılan esnaf ve sanatkârların işyerlerindeki çırak, kalfa ve işçilerin sigorta pirim ve maaşları konusunda da devletimizden katkı ve destek bekliyoruz.
11-Esnaf ve sanatkârların kredi kefalet ve banka kredi taksitleri Ocak 2021'e kadar ertelenmeli.
12-Kısıtlı sermayesi ile ayakta kalma mücadelesi veren esnafımızın dayanma gücünü artıracak tedbirler bir an önce uygulamaya konulmalı. Çünkü esnafa verilen her türlü destek ve teşvik doğrudan ekonomiye yansıyarak piyasayı rahatlatacaktır.
13-Bir yandan mücadeleden dolayı işleri ve günlük iş hacmi düşen esnafımızdan diğer yandan zorunlu vergi, pirim ve diğer ücretlerin tahsil edilecek olması adil bir yaklaşım olmaz.
RÖPORTAJ: Mahir Temur- mahirtemur@gmail.com
Kayısı Haber