Kurban pazarlarındaki tehlike
Havaların ısınmasıyla birlikte yeşil alanlarda bulunan keneler tehlike yaratıyor. Kene ısırması sonucunda gelişebilen Kırım Kongo Kanamalı Ateş Hastalığı (KKKA) ile karşılaşılma olasılığı yükseliyor. Hastalığın belirtilerinin sonradan ortaya çıktığını kaydeden İstanbul Gelişim Üniversitesi Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nurten Elkin, 'Hastalık hayvanlarda ise belirti göstermez. Hayvanlarda belirti göstermeden seyrettiği için, hastalığın sık olarak görüldüğü bölgelerde bulunan hayvanlar sağlıklı görünebilir fakat hastalığı bulaştırabilirler. Hayvan sahipleri hayvanlarını kenelere karşı doğru ilaçlamalı. Hayvan barınakları ise kenelerin yaşamasına imkn vermeyecek şekilde olmalı' dedi.
Havaların ısınmasıyla birlikte yeşil alanlarda bulunan keneler tehlike yaratıyor. Kene ısırması sonucunda gelişebilen Kırım Kongo Kanamalı Ateş Hastalığı (KKKA) ile karşılaşılma olasılığı yükseliyor. Hastalığın belirtilerinin sonradan ortaya çıktığını kaydeden İstanbul Gelişim Üniversitesi Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nurten Elkin, “Hastalık hayvanlarda ise belirti göstermez. Hayvanlarda belirti göstermeden seyrettiği için, hastalığın sık olarak görüldüğü bölgelerde bulunan hayvanlar sağlıklı görünebilir fakat hastalığı bulaştırabilirler. Hayvan sahipleri hayvanlarını kenelere karşı doğru ilaçlamalı. Hayvan barınakları ise kenelerin yaşamasına imkân vermeyecek şekilde olmalı” dedi.
KURBAN PAZARLARINA DİKKAT
Hastalığın risk grupları hakkında bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Nurten Elkin, “Hastalığın görüldüğü bölgelerde yaşayan tarım ve hayvancılık ile uğraşan çiftçi ve çobanlar, kasaplar ve mezbaha çalışanları, veteriner hekimler, KKKA hastaları ile temas eden sağlık personeli, korunmasız olarak kamp ve piknik yapanlar, laboratuvar çalışanları, hasta yakınları risk altında olan kişilerdir. Yaklaşan Kurban Bayramı nedeniyle, kurban pazarlarında kene tehlikesine karşı dikkatli olmak gerekiyor” uyarısında bulundu.
BELİRTLERİ SONRA GÖRÜLMEYE BAŞLANIYOR
Hastalığın insanda virüsün alınma şekline bağlı olarak 1-14 gün sürebilen kuluçka döneminden sonra belirtiler gösterdiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Elkin, “Ateş, halsizlik, üşüme, titreme, yaygın kas ağrıları, baş ağrısı, bulantı-kusma, ishal, yüzde ve gözlerde kızarıklık, deri döküntüsü gibi şikâyetlerle hastalık kendini gösterir. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde cilt kanaması, diş eti kanaması, burun kanaması, mide-barsak kanaması, akciğer ve beyin kanamaları görülebilir” dedi.
“KENEYİ YAKMAYA ÇALIŞMAYIN”
Dr. Öğr. Üyesi Elkin, vücuduna kene tutunan kişinin yapması gerekenler hakkında şu bilgileri verdi:
“Hiç vakit kaybetmeden çıplak el ile dokunmamak şartıyla, keneyi vücuda tutunduğu en yakın yerden uygun bir malzeme (eldiven, bez ya da poşet vs.) ile tutarak çıkarmalıdır. Kene çıkarıldıktan sonra kenenin tutunma yerine antiseptik bir solüsyon sürülmelidir. Ancak kişi, keneyi kendisi çıkaramadığı durumlarda en yakın sağlık kurumuna başvurmalıdır. Kene ne kadar erken çıkarılırsa hastalığın bulaşma riski de o kadar azalacaktır. Kenelerin üstüne kimyasal dökülmesi, kibrit ile yakılması gibi işlemler kenelerin hastalık etkenlerini aktarma riskini artırabilir. Bu tarz uygulamalardan kaçınmalıdırlar.”
Kenenin çıkarılmasının ardından kişinin vücudundaki belirtileri takip etmesi gerektiğini ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Elkin, “Kişi kendini 10 gün süreyle halsizlik, iştahsızlık, ateş, kas ağrısı, baş ağrısı, bulantı, kusma veya ishal gibi belirtiler yönünden izlemeli. Bu belirtilerden bir veya bir kaçının ortaya çıkması halinde zaman kaybetmeden en yakın sağlık kurumuna başvurmalıdır” dedi.
UZUN GİYSİLER TERCİH EDİLMELİ
Hastalığa yakalanan kişilerin de bu hastalığı bulaştırabildiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Elkin, “Kan ve vücut sıvıları ile hastalık bulaşabilir. Bu nedenle hasta ile temas eden kişiler gerekli korunma önlemlerini (eldiven, önlük, maske vb.) almalıdır. Kan ve vücut sıvıları ile korunmasız temastan kaçınılmalıdır. Şüpheli temas öyküsü olan kişilerin 14 gün süresince hastalığa ait bulgular ve ateş yönünden takip edilmeleri önemlidir” diye konuştu.
Türkiye'nin, kenelerin yaşamaları için coğrafi açıdan oldukça uygun bir yapıya sahip olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Elkin, “Tarla, bağ, bahçe ve piknik alanları, otlaklar, çalılıklar, hayvan barınakları, hayvan pazarları gibi kene yönünden riskli alanlara gidilirken önlem alınmalı. Kenelerin vücuda girmesini engelleyecek şekilde vücudu örten giysiler giyilmeli, pantolon paçaları çorapların içerisine sokulmalı, mümkünse çizme giyilmelidir” dedi.