Malatya’da her konuda yazılan, çizilen veya söylenen olaylar karşısından her seferinde ama her seferinde “planlamanın” olmadığını idrak ediyorum.
Ve maalesef kamuoyunda yer alan haberler ve yazılardan sonra duyarlı yalnız insanların gayretleri belki bu şehri kurtaracaktır ama bu “duyarlı yalnız insanların” seslerine kulak kabartan bir Malatya yok!
Gelecekte bu sese kulak verecek ve harekete geçecek bir Malatya görüntüsü de yok maalesef!
Bizler Malatya ile ilgili sayısız konuda sayısız yazılar yazarken Malatya’nın sessizliğini kabullenmiştik. Çünkü siyasi iktidarların güçlü olduğu dönemlerde insanların açık ortamlarda “farklı görüşleri” görmüyormuş gibi davranmasını veya Malatya yerine gücün yanında duruyormuş gibi yapmasını kabullenmiştik.
Ama muhafazakâr bir şehirde, binlerce Malatyalının anısı olduğu tarihi bir caminin “birileri” istedi diye “yap-boz ”yapılmasına sessiz kalınmasına çok şaşırdım.
Bu aralar yakınlarımın sağlık problemleri ile uğraştığım için yazamadım ama bazı görüşmeler yaptım.
Hem burada yüz yüze hem de Ankara’da bazı etkili yerlerdeki yetkililerle görüşmeler yaptım.
Gelin size Hacı Yusuf Taş Camii’nin (Yeni Camii) restorasyon hikayesini anlatayım.
2020 yılının ocak ayında Elazığ-Sivrice depreminde ağır hasar alan Yeni Camii’nin restorasyon, güçlendirme ve çevre düzenlemesi ihalesi 9 ay sonra tamamlanıp, SUR YAPI RESTORASYON firmasına veriliyor.
Cami restorasyonu konusunda tecrübeli olan ilgili firma 9 milyon 250 bin TL ihale bedeli ile 2020 yılının ekim ayında işe koyuluyor.
Caminin içi komple sökülüyor.
Sıvalar, taşlar güçlendiriliyor.
Kalem işleri diye tabir edilen ve çok hassas olan bu iş sıfırdan yapılıyor.
İki minare neredeyse sıfırdan yapılıyor.
Ana kubbe çok zarar aldığı için sıfırdan yapılıyor.
Mesela Trabzon Orta Hisar Camii’nin restorasyonu 6 yılda tamamlanmışken Yeni Camii’nin minareleri, kubbe ve iç kısmı rekor bir süre ile 30 Aralık 2021’de bitiyor.
Yeni Cami’nin iç kısmı ve minareler orijinaline uygun restore edilirken dış kısım yani çevre düzenlemesinde sorun yaşanıyor.
3 kez proje değişiyor.
Ve bu proje değişiklikleri yapılırken Malatya’da Allah’ın bir kuluna sorulmuyor.
Firmadan bahsetmiyorum.
Firmaya ne iş veriliyorsa o yapılıyor.
Burada en büyük suç Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün kimseye danışmadan ve Malatya’nın bırak dinamik yapısını, tarihini; Malatya’nın sokaklarında tek başına kaybolacak insanların bu kadar önemli bir konuda tek başına karar almasıdır.
Bu çok açık…
Mesela ilk projede 2005 yılında yapılan şadırvan kalkmıyormuş.
Caminin eteklerindeki paralel abdest alma ünitesi kalkmıyormuş.
Ki bu kıbleye dönük abdest alma ünitesi dönem eki olmasına rağmen 1950’lerde eklenmiş.
İlk projede Yeni Camii’nin avlu döşemesi çöktüğü için yenilenecekti ve bahçe duvarları orijinaline uygun düzenlenecekti.
2021 yılının aralık ayında proje pat diye Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından değiştiriliyor.
Aklı evvel biri önce şadırvanın kalkmasını istiyor.
Sonra caminin eteklerindeki paralel abdest alma ünitesinin kalkmasını istiyorlar.
Hem şadırvanı hem de abdest alma ünitelerini kaldıran aklı evvel ekip belki de tarihe geçecekken caminin avlusunda abdest alma ünitelerinin olmayışından bir çözüm bulmak zorunda kalıyorlar.
İşte ilk olarak Atilla Kantarcı abimizin tepki verdiği sonrasında Malatya Mimarlar Odası’nın incelemesinde teknik olarak verdiği beyanata konu olan abdest alma üniteleri tasarlanıyor.
Şu fotoğrafa bakın lütfen:
Birbirinden bağımsız 21 adet ve taşıyıcı profil üzerine mermer giydirmeli abdest ünitesi Yeni Camii’nin kuzey cephe sınırına konuluyor.
O gördüğünüz blokların cami tarafına bakan kısmında musluklar var.
Genişliği 70 cm. olan bu bloklara içerden baktığın zaman 190 cm., dışardan baktığın zaman 4 metre uzunluğunda…
Daha tamamlanmadı ama bu 21 adet bağımsız abdest alma ünitelerine cam sundurma yerleştirilecek.
Bir 30 cm. daha ekle uzunluğuna…
Mesela bu profil üzerine mermer giydirmenin mermeri granit olacakmış ama masraflı olduğu için bu mat renk tercih edilmiş.
Cami avlusunun projesi üç kez değişiyorsa zaten bir sorun vardır.
Asıl rezalet olan ne biliyor musunuz?
Asıl Yeni Camii’nin siluetini tamamen kapatacak olan uygulama 2 hafta sonra konacak!
Genişliği 8 metre yüksekliği 10 metre Medine tipi denen 5 adet devasa şemsiyeler avluya yerleştirilecek.
800 bin TL’ye mal olan bu özel tasarım Medine tipi şemsiyeleri kim düşünmüş?
Allah’ın bir kuluna sormadan geçen yıl görevden alınan Vakıflar Bölge Müdürü!
1950’lerde dönem eki olarak tasarlanmış ve kıbleye doğru yerleştirilen abdest alma ünitelerini kaldıran akıl ne yaptı biliyor musunuz?
Yeni Camii’ye jeneratör aldırttı ve bunu da camiimin kuzey cephesine elektrik panosunun yanına koymayı düşündü.
Tepkilerden sonra vazgeçildi ama bi kere yaklaşık 150 bin TL’ye jeneratör alınmıştı.
Muhtemelen şu anda Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün binasının bir katında duruyordur!
Jeneratörü önceden alan Malatya’yı bilmeyen akıl, şemsiyeleri de zaten almıştı.
9 milyon 250 bin TL olan ihale bedeli yaklaşık olarak bu düzenlemeler bittiği zaman 13 milyon TL’ye dayanacak!
Sadece bu rakamların artması dahi tarihi niteliği olan ve Malatya tanıtımlarında tüm fotoğraflarda yer alan kesik minareli camimizin restorasyonunda ne kadar plansız olduklarının göstergesi!
Malatya’da binin üzerinde dernek var.
Sadece Kültür Yaşam Derneği konuşuyor!
O kadar kıyamet koptu halen kendini İsveç’te zanneden siyasi partilerimiz var.
Malatya Ticaret Odası, Malatya Ticaret Borsası, ESOB…
Bırakın hepsini 20 muhtar caminin önünde eylem yapsa yine bunlar olmazdı!
Peki AK Parti milletvekilleri…
Bir tane açıklama duyduk mu?
Bu konuda hassas olduğunu bildiğimiz Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan peki.
Hadi hepsini geçtim.
“Ya arkadaş bu nasıl iş… Zafer mahallesine park mı yapıyorsunuz? Şehir merkezimizdeki en önemli tarihi yapımızın 3 kere projesi nasıl değişir?” diyen bir Valimiz niye yok?
Vallahi hak ediyoruz, billahi hak ediyoruz!
Şu anda proje durduruldu.
Ne olacağı belli değil.
Muhtemelen 4 metre uzunluğundaki bağımsız abdest alma blokları kalkmayacak.
Devasa şemsiyeler alındı, parası verildi. Özel tasarım olduğu için geri verilemiyor.
Gelin işin içinden çıkın şimdi!
