Muhip, ‘Seven, sevgi besleyen, dost’ demektir
İngiliz Muhipler Cemiyeti: İngiliz Sevenler Cemiyeti, İngilizlere Sevgi Besleyenler Cemiyeti, İngiliz Dostları Cemiyeti anlamına gelmektedir.
Osmanlı Devleti, 1914 yılında Birinci Dünya Savaşına girmiş, dört yıl savaştıktan sonra 1918 yılında Mondros Ateşkes Anlaşmasını imzalayarak yenilgiyi kabul etmiştir.
Yenen devletler Mondros Ateşkes Anlaşmasının hükümlerine dayanarak ülkenin pek çok yerini işgal etmişler.
Aslında bu işgaller, Osmanlı’yı paylaşım planının gereği olarak yapılmıştır. İngilizler Musul’da, Fransızlar Antep-Adana bölgesinde, İtalyanlar Antalya bölgesinde, Yunanlılar İzmir ve Trakya bölgesinde asker bulunduruyorlardı.
İşte böylesi bir ortamda, kurtuluşun en az zayiatla sağlanma reçetesi, bir ülkenin himayesine girmek olarak düşünülüyordu. Bunun adı: Amerikan veya İngiliz veya Fransız mandacığı idi.
Bu bağlamda bazı Osmanlı seçkinleri kendi aşağılık duyguları ile ‘sırtımızı bir ülkeye dayarsak onlardan himaye görürüz’ düşüncesinde idiler.
Mütareke döneminde (30 Ekim 1918-11 Ekim 1922) bir “sivil toplum örgütü” olarak kabul edilen İngiliz Muhipler Cemiyeti, 20 Mayıs 1919 günü (Mustafa Kemal’in Samsun’a çıktığının ertesi günü) kuruluş dilekçesini İçişleri Bakanlığına vererek, resmen kurulmuştur.
Bir numaralı üyesi Sultan Vahdettin, diğerleri Damat Ferit, Sait Molla diye devam etmektedir.
Ağustos 1919 yılına geldiğinde, yani kuruluşundan 2,5 ay sonra üye sayısı 53.000’e yükselmiştir. (O dönemde İstanbul’un nüfusu 900.000-1.000.000 arasında idi.)
Bu durum, mütareke (ateşkes) ruhuna ve teslimiyetçilik ruhuna çok çarpıcı bir örnektir.
Oysa Mustafa Kemal anlayışı ve ruhu,
- mücadele etmek,
- şartlar ne olursa olsun haklarından vazgeçmemek,
- köleliği kabul etmemek,
- ya bağımsız olmak ya da ölmek
demekti.
Not: İstanbul Barosu Yayınları, “Bir Zafer İki Belge” adlı eserden istifade edilerek hazırlanmıştır.
