Milletvekili Tutdere, barajları ve tütünü gündeme taşıdı

CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere, Tarım ve Orman Bakanlığı 2020 bütçesinin görüşüldüğü Plan ve Bütçe Komisyonu toplantılarında söz alarak Tarım ve Orman Bakanı Bakan Bekir Pakdemirli’ye, GAP için topraklarını veren Adıyaman’ın barajın yanında susuz tarım yapmak zorunda kaldığını hatırlattı.

Tütünde ise gereken yasal düzenlemenin hayata geçmediğini belirterek, bakanlık üzerinde Philip Morris gibi büyük şirketlerin oluşturduğu bir baskı olduğu için mi yasal düzenlemelerin yapılmadığını soran Milletvekili Tutdere, “Uluslararası piyasalarda Türkiye’nin gerçekten en önemli marka değeri olan bir ürün ancak tütünle ilgili bakanlığınızın şu andaki sunum kitapçığında tek bir kelime yok” dedi.

2002 yılında 405 bin olan tütün üreticisi sayısının, 2018 yılında 56 bine düştüğünü belirten Tutdere, “Üretici sayısındaki gerileme yüzde 86 oranında. Ürün bazında 2002’de 159 bin 521 ton olan tütün, 2018 yılında 82 bin 500 tona düştü. Dolayısıyla hükumetimizin tütüne ve tütüncüye bakışı aslında bu rakamlarla ortaya çıkmaktadır. Tek başına içim özelliğine sahip tütün için bakanlıkça yapılması gereken yasal düzenlemelerinin yapılmadı. Bugüne kadar GAP kapsamındaki barajlar, sulama sistemlerinin hiç biri yapılamamıştır. İnşaatlarına başlananlarda da ödenek yetersizliği nedeniyle işler durma noktasına gelmiştir. Koçali Barajı, Gömükan Barajı, Çetintepe Barajı için artık gerekli ödeneğin bu yıl gönderilmesini bekliyoruz” şeklinde konuştu.

Türkiye’de tütünün durumundan biraz bahsetmek istiyorum. Siz de takdir edersiniz ki tütün, uluslararası piyasalarda Türkiye’nin gerçekten en önemli marka değeri olan bir ürün ancak tütünle ilgili bakanlığınızın şu andaki sunum kitapçığında tek bir kelime yok. Türkiye’de, özellikle AK PARTİ iktidarı döneminde tütün üretiminde ciddi anlamda sıkıntılar var, tütün kan ağlıyor.

Sözleşmeli tütünde durum buyken bir de sözleşme dışı, özellikle Türkiye’de sarmalık tütün sorunu var. Özellikle Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Hakkari, Hatay ve Muş’ta geleneksel anlamda üretimi, satış ve pazarlaması yapılan bir tütün var, tek başına içim özelliğine sahip bu tütün. Bu tütünle ilgili 2017 İkinci Yasama Yılında ciddi bir yasal düzenleme yapıldı, tek başına içim özelliğine sahip olan tütün merkezlerinin belirlenmesi, üretici kooperatifleri eliyle bunların satılmasının, pazarlanmasının önü açıldı. Ancak bu yasal çalışmaya paralel olarak özellikle sizin bakanlığınız tarafından bugüne kadar herhangi bir çalışmanın yapılmadığını görmekteyiz. GAP 1985’te başlayıp 2005 yılında bitirilmesi öngörülen bir projeydi ancak bugüne kadar GAP konusunda da yeterli çalışmaların yapılmadığını görmekteyiz. Seçim bölgem olan Adıyaman, etrafı sularla çevrili bir yarımada konumunda ancak suyun kenarında kuru tarım yapılmaktadır. Bugüne kadar GAP kapsamındaki barajlar, sulama sistemlerinin hiçbiri yapılamamıştır. İnşaatlarına başlananlarda da ödenek yetersizliği nedeniyle işler durma noktasına gelmiştir. Buradan ben açıkça sizlere Adıyaman adına çağrıda bulunuyorum, Koçali Barajı, Gömükan Barajı, Çetintepe Barajı için artık gerekli ödeneğin bu yıl gönderilmesini bekliyoruz” diye konuştu.